Een optimistisch en ‘boom’vol 201822 december 2017
Een optimistisch en ‘boom’vol 2018!
Wij wensen iedereen een optimistisch en ‘boom’vol 2018! Optimisme werkt aanstekelijk. En kan organisatieverbetering, innovatie of samenwerking aandrijven. Organisatieprofessionals kunnen dat gebruiken. Door te beginnen bij ‘het waarom’ van verandering of samenwerking. En door daar een optimistisch ‘boom’ scenario bij te hanteren. In plaats van een pessimistisch ‘doom’ scenario.
Beginnen bij ‘het waarom’
Jonge kinderen doen het automatisch: vragen waarom dingen zijn zoals ze zijn. En waarom dingen zouden moeten gaan, zoals ouderen ze voorstellen. De waarom vraag en de argwaan erachter zijn het felst, als ouderen dingen voorschrijven. Als iets moet. Organisatieprofessionals die hier lering uit trekken beginnen bij het waarom. Dat is het fundament voor het verbeteren of vernieuwen van organisaties. Of het realiseren van samenwerking.
‘Doom’ en ‘boom’ scenario’s voor verandering
Beginnen bij het waarom kan vanuit een pessimistisch ‘doom’ scenario. Of vanuit een optimistisch ‘boom’ scenario. In het eerste geval bewijs je de urgentie om te veranderen met resultaten die verslechteren. En met de boodschap dat niet veranderen of niet samenwerken de ondergang van de organisatie(s) betekent. In het tweede geval schets je een belonend toekomstperspectief waar iedereen in meewil.
Nu is het verleidelijk om beide scenario’s te combineren als een tweetrapsraket: eerst ‘het zuur’ en dan ‘het zoet’. Uit onze ervaring met organisaties weten we dat dit averechts kan werken: mensen zien het optimistische ‘boom’ scenario dan al gauw als ‘moetje’ voor het afwenden van het ‘doom’ scenario. En dat prikkelt niet. De eigen motivatie voor het optimistische ‘boom’ scenario is sterker bij een zelfstandige en aantrekkelijke presentatie daarvan. Het pessimistische ‘doom’ scenario kan dan achterwege blijven.
Belonen werkt in veel gevallen beter dan straffen. En ook beter dan de opeenvolging van straffen en belonen. Pas als de mensen zelf (h)erkennen dat het de verkeerde kant opgaat, kan het nuttig zijn om ook het pessimistische ‘doom’ scenario met elkaar te doorleven, als startpunt voor verandering of samenwerking. Voor die tijd komt het pessimistische ‘doom’ scenario onvoldoende aan en wordt het bestreden. En dan geraak je als organisatieprofessional al snel in de verdediging. Slimme veranderaars zullen hier overigens uit concluderen dat het toeval een handje geholpen kan worden: het gecontroleerd benutten van druk van buitenaf en van conflicten kan medewerkers zelf het pessimistische ‘doom’ scenario laten ontwaren. In de woorden van Confusius:
Vertel het me en ik zal het vergeten.
Laat het me zien en ik zal het onthouden.
Laat het me ervaren en ik zal het me eigen maken.
Goede ‘boom’ scenario’s
Goede optimistische ‘boom’ scenario’s voor verbetering, vernieuwing of samenwerking bestaan uit een samenhangende visie, missie en strategie:
- De visie maakt duidelijk hoe de (samenwerkings)organisatie haar omgeving en de ontwikkelingen daarin ziet.
- De missie maakt duidelijk wat de (samenwerkings)organisatie in die wereld en op weg daar naartoe wil betekenen, welke bijdragen men wil leveren, wat het hogere doel is.
- De strategie tot slot maakt duidelijk wat de (samenwerkings)organisatie gaat doen om die betekenisvolle positie te realiseren – wat zijn de prioriteiten? – en wanneer er sprake is van succes – wat zijn de concrete doelen?
Een goed en compleet kader voor het ontwikkelen van een optimistisch ‘boom’ scenario is het Business Model CANVAS. Vanwege het visuele karakter ervan bovendien leuk om uit te werken. Uniek is dat het model start vanuit de manier waarop de (samenwerkings)organisatie waarde kan creëren, leveren en houden. In plaats van te starten bij de producten, diensten of activiteiten die aan de man moeten worden gebracht. Het model dwingt van buiten naar binnen te denken. Vanuit waarom de (samenwerkings)organisatie nodig is. Het aan de link gekoppelde filmpje laat dit overigens mooi zien.
‘Boom’ scenario’s ontwikkelen
Goede ‘boom’ scenario’s zijn logisch en geloofwaardig. Ze worden begrepen en waardevol gevonden. Ze zijn verder ook uitdagend, betoverend en trekken mensen aan als een magneet. Tot slot zijn goede ‘boom’ scenario’s breed gedragen en worden ze publiekelijk gedeeld. Daarom kan het nodig zijn om het ‘boom’ scenario te ontwikkelen in een participerend proces. Samen met mensen van alle betrokken organisatieonderdelen of organisaties. Zo’n proces kan open worden georganiseerd – iedereen praat mee – of meer gesloten. Dan ontwikkelt een bepaalde groep het ‘boom’ scenario, bijvoorbeeld in de vorm van een broedplaats.
Succesfactoren bij het ontwikkelen van ‘Boom’ scenario’s
- Urgentiegevoel.
- Een onderscheidend, prikkelend en uitdagend, maar wel realistisch eindbeeld.
- Gedegen aandacht voor gezamenlijke beeld- en oordeelsvorming, voorafgaand aan besluitvorming.
- Daadkracht.
- Verbondenheid en betrokkenheid op alle niveaus: bestuur, management, werkvloer.
Wilt u een ‘boom’vol 2018, maar heeft u ondersteuning nodig om dat voor elkaar te krijgen? Bel of mail dan met Jean-Paul de Poorter van ons bureau (06-24928798). Of neem vrijblijvend contact op voor een kennismakingsgesprek met ons team.
neem contact op
Geef een antwoord